Als ik samenwoners vraag: “Hebben jullie iets geregeld voor het geval één van jullie beiden overlijdt?“ krijg ik regelmatig de vraag terug: “Maar dat is tegenwoordig toch in de Wet geregeld?”.
Het antwoord op die vraag is dat er in de Wet (het erfrecht) niet iets is geregeld waardoor je als samenwonende partners automatisch van elkaar erft. Wil je regelen dat je van je samenwonende partner erft dan zal je via de notaris een samenlevingsovereenkomst en/of testamenten moeten opstellen.
Dit onjuiste beeld dat het erfrecht voor partners in de Wet is geregeld, is bij sommigen ontstaan omdat in het erfrecht wèl is geregeld dat je als echtgenoten automatisch van elkaar erft, bij overlijden van een van beiden. Ditzelfde geldt ook voor geregistreerd partners. Dat zijn partners die hun partnerschap via de gemeente hebben geregistreerd, en dus niet gewone samenwonende partners.
Samenlevingsovereenkomst of testamenten?
Als samenwoners kan je gevolgen van overlijden vaak regelen in een samenlevingsovereenkomst door daarin een verblijvensbeding op te nemen.
Door dat verblijvensbeding zal al het gezamenlijke eigendom na overlijden eigendom worden van de langstlevende partner. Dat werkt onder andere voor gezamenlijke inboedel, een gezamenlijke (bank)rekening, maar ook voor een woning die op de beide namen is aangekocht. Bezittingen die niet gezamenlijk eigendom zijn vallen niet onder die regeling, en vererven naar de eigen familie.
Wanneer je als samenwoners kinderen hebt dan zal je naast de samenlevingsovereenkomst ook testamenten moeten maken, omdat zonder testament de kinderen en niet de partner de erfgenamen zijn.
Gevolgen bij overlijden met of zonder samenlevingsovereenkomst of testamenten
Stel je hebt als samenwoners een woning van euro 250.000,00 op beide namen (50/50%) gekocht, met een volledige financiering met hypotheek en een overlijdensrisicoverzekering op beide levens voor een verzekerd bedrag van euro 250.000,00.
Vaak is de overlijdensrisicoverzekering zo geregeld dat het bedrag uitkeert aan de hypotheekbank en die daarmee direct de hypotheek aflost.
Als die samenwoners (zonder kinderen) géén samenlevingsovereenkomst en testamenten hebben opgemaakt, dan zal 50% van de woning vererven naar de familie (ouders, broers, zusters van de overleden partner). Stel van de overleden partner is nog één ouder, een broer en een zuster in leven, dan erven zij ieder voor 1/3e deel, de 50% van de woning die inmiddels hypotheek vrij is. Dat is dus ieder euro 41.666 per familielid. Voor de ouder is het bedrag vrijgesteld, maar de broer en zuster hebben maar ongeveer euro 2.000 vrijgesteld en zullen ieder 30% erfbelasting moeten betalen, dus ieder ongeveer euro 12.000 aan erfbelasting. En dan zal de langstlevende partner toch niet de hele woning in eigendom hebben.
Als die samenwoners (zonder kinderen) wèl een samenlevingsovereenkomst hebben opgemaakt met een verblijvensbeding, dan gaat de woning die inmiddels hypotheekvrij is naar de langstlevende partner. Aangezien een partner met een samenlevingsovereenkomst recht heeft of een forse vrijstelling voor de erfbelasting, zal de partner deze woning krijgen geheel vrij van erfbelasting.
Als je meer wilt weten over samenlevingsovereenkomst of testamenten dan kun je contact opnemen voor een vrijblijvend advies.
