Kunnen computernetwerken de taak van de notaris overnemen?

Kunnen computernetwerken de taak van de notaris overnemen?

Tegenwoordig wordt veel gesproken over computers die in de toekomst veel van het werk zullen overnemen. Zo wordt er ook onderzoek gedaan of computernetwerken (“blockchain”) het werk van de notaris kunnen overnemen.
Computernetwerken kunnen steeds meer
Het valt niet te ontkennen dat computernetwerken steeds meer taken en opdrachten zelfstandig kunnen uitvoeren. Die trend zal zich in de toekomst alleen maar verder doorzetten.
Is het voor te stellen dat in de toekomst geheel zelfstandig via een computernetwerk een woning tussen verkoper en koper in eigendom wordt overgedragen en wordt gefinancierd zonder dat er nog een menselijke schakel tussen zit?
Waarom zijn er menselijke schakels nodig?
Wanneer alle vereiste stukken door verkopers, koper, banken steeds op tijd worden aangeleverd en het een “rechttoe rechtaan” dossier is, dan kan een woningoverdracht snel gerealiseerd zijn.
In de praktijk is met het bijna nooit “rechttoe rechtaan”:
de financieringstukken zijn niet op tijd binnen, een financiering moet halverwege worden aangepast of de koper krijgt zijn financiering helemaal niet rond. Verder wordt vaak de datum van de overdracht vervroegd of uitgesteld. Ook kunnen bij de oplevering van de woning niet alle over te nemen zaken meer aanwezig zijn of zelfs verborgen gebreken worden ontdekt. In al die gevallen worden er uiteindelijk via de medewerkers van makelaars-,  banken, hypotheektussenpersonen en notariskantoren (praktische) oplossingen gevonden, maar dat gaat niet van zelf en is zeker geen “druk op de knop”.
Verder kunnen er nog andere onverwachte obstakels opduiken.
Wat te denken van de volgende gevallen:
  • Voor de overdracht van de woning overlijdt een van de kopers: Er zal moeten worden uitgezocht wie de erfgenamen zijn.
  • Woning staat op naam van een verkoper die al jaren geleden gescheiden is, waardoor de ex-partner nog moet meetekenen.
  • Verkoper is een hoogbejaarde man, die alzheimer heeft en niet meer kan overzien waarvoor hij tekent. De man moet eerst via de rechter onder bewind worden gesteld.
  • Een van de kopers komt uit het buitenland en begrijpt eigenlijk niet waar die voor tekent. Er moet een tolk worden ingeschakeld om te vertalen.
Veel van deze situaties zijn lastig of helemaal niet zelfstandig te signaleren en op te lossen door een computernetwerk.
Hoewel automatisering van processen in de toekomst steeds verder zal gaan denk ik dat er altijd menselijke schakels en een juridische poortwachter nodig zal zijn.