Wanneer iemand die getrouwd is een schenking doet, dan heeft die persoon daarvoor toestemming nodig van zijn/haar echtgenoot. Als die schenking wordt uitgevoerd zonder die toestemming, dan kan die echtgenoot (die toestemming had moeten geven) de schenking terugdraaien door die schenking te vernietigen. Dan zal de ontvanger van de schenking het bedrag moeten terugbetalen.
Dit is geregeld in artikel 88 en 89 van Boek 1 Burgerlijk Wetboek. Die toestemming geldt niet voor “gebruikelijke en niet bovenmatige” schenkingen, bijvoorbeeld een normale schenking aan een goed doel.
Vernietiging na overlijden
Wat gebeurt er wanneer de echtgenoot (die toestemming had moeten geven) is overleden. Kunnen de erfgenamen van die echtgenoot (bijvoorbeeld de kinderen) dan die schenking alsnog vernietigen?
Die vraag kwam aan de orde in een rechtszaak bij de Rechtbank Midden-Nederland op 8 februari 2018.
Wanneer iemand overlijdt dan gaan al zijn/haar rechten en verplichtingen over op de erfgenamen. In de uitspraak van 8 februari 2018 heeft de Rechtbank bevestigd dat het recht om een schenking te vernietigen ook een van de rechten is die bij overlijden overgaat op de erfgenamen. De erfgenamen hebben dus het recht om na het overlijden alsnog de schenking te vernietigen, omdat er tijdens leven géén toestemming voor die schenking is gegevens door de echtgenoot.
Vernietiging eigen schenking?
Een vraag die niet in die rechtszaak speelde, maar wel interessant is, is de volgende:
Stel dat iemand (A) een schenking doet en dat zijn/haar echtgenoot (B), die toestemming had moeten geven, overlijdt. Stel dat B als enige erfgenaam achterlaat zijn/haar echtgenoot (A). De vraag is dan: Mag A als erfgenaam van B zijn/haar eigen schenking vernietigen?
Volgens de argumenten uit de uitspraak van 8 februari 2018 zijn na het overlijden van B al zijn/haar rechten (en verplichtingen) overgegaan op B, inclusief het recht op vernietiging van de schenking.
Aan de andere kant heeft A destijds met volle verstand de schenking gedaan en zou het vreemd zijn wanneer A later zijn/haar eigen schenking zou kunnen terugdraaien en het geld weer zou kunnen terugeisen. Wanneer A zou proberen die schenking te vernietigen, dan zou dat waarschijnlijk een misbruik van bevoegdheid zijn en dus niet mogelijk zijn.
Voorkomen is beter dan genezen
Om te voorkomen dat een schenking later wordt vernietigd door een ander, is het verstandig om een schenking op papier vast te leggen en in die schenkingsovereenkomst ook direct de echtgenoot van de schenker te laten meetekenen voor de toestemming.
Voor meer informatie hierover kun je contact opnemen.
